Nhắc đến Tô.Hoài, ta nhớ ngay đến một nhà văn nổi tiếng với các tác phẩm mang đậm màu sắc dân tộc, thấm đượm chất thơ chất trữ tình,ngôn ngữ và lời văn giàu tính tạo hình. .Năm 1952 Tô Hoài đi cùng bộ đội giải phóng Tây Bắc.Trong chuyến đi 8 tháng này, TH đã sống gắn bó với đồng bào các dân tộc.Sau đó,ông sáng tác ”Vợ chồng A Phủ”. Trong truyện,tác giả đã tái hiện một cách xúc động cuộc sống tủi nhục của đồng bào Tây Bắc dưới ách phong kiến và thực dân.Họ bị tước đoạt tài sản,bóc lột sức lao động và xúc phạm nhân phẩm. Nhưng trong sâu thẳm tâm hồn họ vẫn luôn khát khao hạnh phúc, vẫn tiềm tàng một sức sống mãnh liết. Điều đó được tác giả tập trung miêu tả trong đoạn văn kể về diễn biến và hàng động của Mỵ trong đêm tính mùa xuân ở Hồng Ngài.
Lúc đó, khung cảnh mùa xuân căng tràn sự sống,niềm vui.Không khí tưng bừng, nhộn nhịp”Trai đánh pao,đánh quay,thổi sáo,thổi khèn nhảy”.Màu sắc rực rỡ”Những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xoè như con bướm sặc sỡ”Âm thanh réo rắt mời gọi”Những đêm tình mùa xuân đã tới, tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường…
“Anh ném pao,em không bắt
Em không yêu,quả pao rơi rồi
Tgiả miêu tả bức tranh thiên nhiên Tây Bắc nhiều màu sắc, thấm đượm chất thơ,chất trữ tình. Qua đó ,ta hiểu thêm về khung cảnh vùng cao cùa Tổ Quốc.Ta biết thêm về cuộc sống,phong tục , sinh hoạt của người miền núi. Âm thanh tiếng sáo thiết tha mời gọi cùng với thiên nhiên , cuộc sống căng tràn niền vui đã tác dộng đến tâm hồn Mỵ.
“Anh ném pao,em không bắt
Em không yêu,quả pao rơi rồi
Tgiả miêu tả bức tranh thiên nhiên Tây Bắc nhiều màu sắc, thấm đượm chất thơ,chất trữ tình. Qua đó ,ta hiểu thêm về khung cảnh vùng cao cùa Tổ Quốc.Ta biết thêm về cuộc sống,phong tục , sinh hoạt của người miền núi. Âm thanh tiếng sáo thiết tha mời gọi cùng với thiên nhiên , cuộc sống căng tràn niền vui đã tác dộng đến tâm hồn Mỵ.
Trong một đêm tình mùa xuân năm đó,dĩên biến tâm trạng và hành động của Mị đã có nhiều thay đổi.Lúc đó ngoài đầu núi có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi “Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi.Mị nhẩm thầm bài hát của người đang thổi”.Đây có lẽ là dấu hiệu đầu tiên của sự hồi sinh trong tâm hồn Mị.Cô bắt đầu nghe được âm thanh của sự sống và đang dần dần hoà nhập vào cuộc sống.
Ngày Tết,”Mị cũng uống rượu. Rồi say,nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước.Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng.” Mị nhớ lại “Ngày trước,Mị thổi sáo giỏi.Mị uốn chiếc lá trên môi,thổi lá cũng hay như thổi sáo.Có biết bao nhiêu người mê,ngày đêm thổi sáo đi theo Mị.”Mị tự hào về tài năng của mình,hãnh diện về một thời tươi đẹp xưa kia.Những cảm xúc trong tâm hồn Mị đang hồi sinh.
Cứ như thế,”Mị ngồi xuống giường.Đã từ nãy,Mị thấy phơi phới trở lại,trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước”.Mị không còn giống tảng đá như trước.Tâm hồn Mị đã có những cảm xúc.Mị nhớ về quá khứ tươi đẹp và cảm thấy vui .Sự hồi sinh của nhưng cảm xúc đó dẫn đến nhận thức của Mị cũng có thay đổi. Mị ý thức được “Mị trẻ lắm.Mị vẫn còn trẻ”.Bao đời nay, tuổi trẻ luôn gắn liền vớí tình yêu,hạnh phúc.Mị ý thức mình còn trẻ cũng là cô hiểu rõ mình có quyền hưởng hạnh phúc.
Thế nhưng ,hiện thực đen tối đối lập với quá khứ tươi đẹp.Và mơ ước về hạnh phúc khó trở thành sự thật.Mị lại muốn chết.”Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này,Mị sẽ ăn cho chết ngay,chứ không buồn nhớ lại nữa.Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lơ lửng bay ngoài đường”.Mị ý thức được quyền sống,quyền được hưởng hạnh phúc của mình đã bị tước đoạt.Mị đang sống trong hoàn cảnh bi thảm mà cô khó có thể thoát ra được.Ý nghĩ về cái chết lúc này có thể được coi như một hành động phản kháng để lên tiếng đòi quyền được sống hạnh phúc.
Sau đó,”Mị đến góc nhà,lấy ống mỡ,xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”Đây là hành động của sự thức tỉnh. Mị thắp đèn là thắp lên ánh sáng để xua tan bóng tối đang bao phủ căn buồng mình, cuộc đời mình.Mị thắp đèn là Mị đang làm sáng lên cuộc đời mình,là làm cho khát vọng về hạnh phúc của mình sớm trở thành hiện thực.Có thể nói hành động Mị thắp đèn là một bước chuyển quan trọng đánh dấu sự thức tỉnh trong tâm hồn Mị.Cô đang thắp lên ánh sáng của niềm tin, hi vọng cho cuộc đời mình.
Tiếp theo liền sau đó,Mị vùng lên muốn đi chơi. “Trong đầu Mị rập rờn tiếng sáo.Mị muốn đi chơi.Mị cũng sắp đi chơi.Mị quấn lại tóc.Mị với tay lấy cái vaý hoa vắt ở phía trong vách.”Tác giả đã dùng một loạt các câu văn ngắn,miêu tả dồn dập những hành động liên tiếp của Mị.Mị hành động như một người tự do.Điều này chứng tỏ khát vọng mãnh liệt về hạnh phúc đang trỗi dậy ngày càng mạnh mẽ trong tâm hồn Mị.
Thế nhưng, khát vọng chính đáng đó bị dập tắt ngay lập tức.A Sử đã trói Mị lại bằng một thúng sợi đay vào cột nhà.”A Sử quấn luôn tóc Mị lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng được”Vậy mà “,Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa mị Mị đi theo những cuộc chơi,những đám chơi” Mị quên mình đang bị trói”Mị vùng bước đi”.Hành động này cho ta thấy tình yêu cuộc sống tự do,khát vọng về hạnh phúc trong lòng Mị đang trỗi dậy mạnh mẽ ,không gì có thể dập tắt được.
Ở đoạn văn miêu tả diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân,ta thấy nhiều lần Tô Hoài nhắc đến tiếng sáo.Vào một ngày Tết” Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi “Mị chợt nhận ra những đêm tình mùa xuân đã tới.”Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”Chính âm thanh tiếng sáo dìu dặt đã làm cho Mị nhớ lại “Ngày trước,Mị thổi sáo giỏi.Mị uốn chiếc lá trên môi,thổi lá cũng hay như thổi sáo.Có biết bao nhiêu người mê,ngày đêm thổi sáo đi theo Mị.”Lúc Mị muốn chết thì “Tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường”.Có lẽ tiếng sáo gọi bạn này đã tiếp thêm sức mạnh cho Mị hành động.Mị chuẩn bị đi chơi khi “Trong đầu Mị rập rờn tiếng sáo”.Khi bị A Sử trói đứng ở cột nhà” Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa mị Mị đi theo những cuộc chơi,những đám chơi”….Am thanh tiếng sáo vốn là biểu tượng của mùa xuân ,của tình yêu, của sự sống.Mị nghe được âm thanh này chính là Mị nghe được âm thanh của cuộc sống,của hạnh phúc.
Trước đây, ta tưởng khát vọng sống đã tàn lụi và chết hẳn trong tâm hồn Mị.Thế nhưng không!Ngọn lửa tình yêu cuộc sống,khát vọng về hạnh phúc tự do vẫn âm ỉ cháy trong sâu thẳm tâm hồn Mị.Khi có điều kiện thuận lợi,ngọn lửa đó đã được khơi dậy và bùng lên .Điều kiện đó chính là Mị đang sống trong một đêm tình mùa xuân,mùa của sự sống căng tràn,mùa của tình yêu.Lúc đó âm thanh tiếng sáo bồi hồi,tha thiết,lơ lửng luôn dập dìu vang lên mời gọi.Đã vậy lại thêm có men rượu nồng nàn.Tất cả các yếu tố trên cùng cộng hưởng làm cho những khát khao về hạnh phúc trong tâm hồn Mị hồi sinh và bùng lên mạnh mẽ.
Thế nhưng,thực tại phũ phàng đã bóp chết những khát vọng chính đáng đó.Bị A Sử trói cả đêm bằng một thúng dây đay.Tay chân đau đến mức Mị không còn nghe tiếng sáo nữa.Khát vọng về hạnh phúc một lần nữa bị dập tắt trong tâm hồn Mị.Cô lại trở về với kiếp sống không bằng con trâu,con ngựa như xưa kia…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét